De vermogensbelasting op spaargeld en beleggingen is niet de enige heffing waarbij de rente die de overheid toepast, iets willekeurigs heeft. Paul van der Kwast bespreekt 5 andere fiscale rentes waarbij het een zootje is.
De gehate vermogensrendementsheffing van 1,2 procent op spaargeld en beleggingen wordt waarschijnlijk volgend jaar veranderd. Op Prinsjesdag zullen we daar meer over horen.
Wat precies de nieuwe grondslag wordt, is nog niet bekend. Twee opties zijn respectievelijk het belasten van het werkelijk gerealiseerde rendement en het jaarlijks aanpassen van het fictieve rendement tot de werkelijke spaarrente.
Als de overheid dan toch aan de slag gaat met het aanpassen van de rentepercentages kan misschien ook worden gekeken naar andere rentes. Want het is een rommeltje met al die verschillende door de overheid vastgestelde rentes.
1)Rekenrente pensioen: extreem laag
Voor het waarderen van toekomstige pensioenuitkeringen wordt gerekend met een marktrente. Deze ligt momenteel voor looptijden van 20 tot 60 jaar tussen de 0,5 en 1,5 procent. Zoals bekend heeft het invoeren van de waardering tegen marktrente geleid tot forse dekkingstekorten bij veel pensioenfondsen. Er is veel protest tegen de gedachte dat pensioenfondsen de komende decennia geen hoger rendement zullen maken dan rond de 1 procent.
2)Rente over fiscale aanslag: erg hoog
De belastingrente, de rente die je moet betalen als je je belastingaanslag te laat betaalt, bedraagt momenteel 4 procent. Dat is 4 keer zo veel als de marktrente. Heel vreemd is dat terwijl de marktrente voor bijvoorbeelde spaargeld het afgelopen jaar fors is gedaald, de belastingrente is gestegen.
Begin 2014 bedroeg de belastingrente nog 3 procent. Dan gaat het trouwens om de belastingrente voor onder meer de inkomsten- en de erfbelasting. De vennootschapsbelasting kent als enige een apart tarief van maar liefst 8,05 procent.
3)Fiscale rente over private lening: fors tarief
Als je zelf geld uitleent gaat de overheid uit van een rente van 6 procent. Dit percentage is verplicht bij het uitlenen van geld aan vrienden of familie, tenminste, zolang de lening niet bedoeld is om een huis mee te kopen. Hij is ook verplicht bij een papieren schenking, een veel voorkomende constructie om erfbelasting te besparen.
Je schenkt daarbij aan bijvoorbeeld je kinderen een bedrag en leent dat meteen weer terug. Als je die 6 procent niet hanteert, is de constructie ongeldig en bespaar je na het overlijden van de schenker geen erfbelasting. Ook bij andere zaken die hebben te maken met schenken en erven, zoals het berekenen van vruchtgebruik, wordt uitgegaan van 6 procent.
4)Lenen voor huis: marktconform
Bij het lenen van geld aan vrienden of familie voor de aankoop van een huis moet weer wel worden aangesloten bij de marktrente. In dit geval de marktrente voor hypotheken. In de praktijk mag je daar wel iets onder of boven gaan zitten. Adviseurs gaan meestal uit van een marge van een kwart onder of boven de gemiddelde hypotheekrente op het moment van afsluiten.
Dus voor een 10-jaars hypotheek aan je kinderen mag je nu tussen de 2,0 en 3,5 procent vragen. Als je echter kunt aantonen dat de lening meer dan gemiddeld riskant is, bijvoorbeeld omdat de lener al een hypotheek bij een bank heeft, mag je nog wel wat hoger gaan zitten. De bank gaat bij een faillissement immers altijd voor.
5)Wettelijke rente wanbetalers: bedrijf versus consument
Tenslotte is er de wettelijke rente die je in rekening mag brengen aan klanten die te laat betalen. Voor business-to-business schulden bedraagt de wettelijke rente 8,05, hetzelfde percentage als de belastingrente voor BV’s. Voor consumenten die te laat betalen, geldt een wettelijke rente (op jaarbasis) van 2,0 procent.
De logica in al die verschillende door de overheid gereguleerde rentes is vaak ver te zoeken. Staatssecretaris Wiebes: doe er wat aan!
Paul van der Kwast is financieel planner en lid van de Vereniging Onafhankelijke Financieel Planners. Voor Z24 volgt hij de fiscale ontwikkelingen op de voet. Ook schrijft hij tweewekelijks een column over personal finance.
Lees ook
Vermogensbelasting box 3: zo kun je spaarders ook belasten
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl